ایجاد تحرک در بخش مسکن و خانه‌دار کردن متقاضیان واقعی با چالش‌هایی مواجه است که از جمله آن می‌توان به رکود ساخت و ساز، کمبود منابع بانکی، تورم نهاده‌های ساختمانی و پایین بودن توان متقاضیان اشاره کرد؛ دولت چهاردهم که بر اساس نگاه وزیر راه و شهرسازی از آمارسازی خودداری کرده طی کمتر از پنج ماه گذشته ۱۰ اقدام برای ایجاد رونق نسبی در بخش مسکن صورت داده است.
۱۰ سرفصل از اقدامات انجام شده در بخش مسکن توسط وزارت راه و شهرسازی، رضایت نسبی متقاضیان طرح نهضت ملی مسکن و نمایندگان مجلس از عملکرد دولت چهاردهم در مدت زمان کمتر از پنج ماه را در پی داشت.
زمانی که دولت پزشکیان کار خود را آغاز کرد بخش مسکن با چالش‌هایی مثل کمبود زمین مناسب برای ساخت واحدهای جدید، کند بودن فرآیند نوسازی و بهسازی واحدهای فرسوده، کمبود منابع مالی، تورم نهاده‌های ساختمانی، طولانی بودن فرآیند صدور پروانه، رکود بازار مسکن و پایین بودن توان متقاضیان واقعی مواجه بود که دستیابی به نقطه مطلوب نیازمند برنامه‌ریزی اصولی و پیاده‌سازی فرآیندها است و قطعا زمان‌بر خواهد بود.
نقطه آرمانی دولت قبل آن بود که بر اساس قانون جهش تولید و تامین مسکن، چهار میلیون واحد مسکونی را در مدت زمان چهار سال در کشور احداث کند. زمانی که دولت سیزدهم فعالیت خود را آغاز کرد حدود ۲۰۰ هزار واحد مسکن مهر از دوره‌های گذشته نیمه تمام باقی مانده بود. آن‌چه دولت گذشته توانست طی حدود سه سال در بخش‌های مسکن مهر، اقدام ملی، نهضت ملی مسکن و خودمالکی تکمیل کند ۶۳۹ هزار واحد بود. این فاصله آماری با نقطه آرمانی یعنی وعده تکمیل حدود سه میلیون واحد، از وجود ابرچالش‌هایی در بخش مسکن حکایت دارد که ریشه اصلی آن به مسائل اقتصادی و رکود ساخت و ساز برمی‌گردد.
با این اوصاف انتظارات از دولت چهاردهم بر اساس واقعیات شکل گرفت. اما دولت پزشکیان طی کمتر از پنج ماه زمینه‌های خروج ساخت و ساز از رکود را با استفاده از نظرات و اقدامات کارشناسی فراهم کرد. اگرچه کارهای صورت گرفته هنوز فاصله معناداری با نقطه مطلوب دارد.
چیزی که در حال حاضر می‌دانیم این است که از ۶ میلیون و ۳۰۰ هزار متقاضی طرح نهضت ملی مسکن، تنها یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر واجد شرایط شناخته شده‌اند. ۸۰۰ هزار واحد به مرحله اجرا رسیده که ۴۰۰ هزار واحد آن فاقد هر نوع قرارداد تسهیلات بانکی است. بنابراین آمار ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار واحد صرفا مربوط به تامین زمین است که برای بخش قابل توجهی از آن اقدامی در راستای پیشرفت فیزیکی صورت نگرفته است.
در این مدت برآوردها از هزینه ساخت نیز مرتبا تغییر کرد. سال ۱۳۹۹ هزینه هر متر مربع از واحدهای مسکن ملی که بعدا با نهضت ملی مسکن تلفیق شد ۲.۷ میلیون تومان بود، سال ۱۴۰۰ این عدد به ۴.۷ میلیون تومان رسید و در حال حاضر برآوردها از متری ۱۸ میلیون تومان با رشد بیش از شش برابر حکایت دارد. به همین دلیل دولت مجبور شد وام این پروژه را از ۵۵۰ میلیون تومان به ۶۵۰ میلیون تومان افزایش دهد و طبیعتا هرچه پروژه‌ها طولانی‌تر شود سهم آورده متقاضیان نیز افزایش پیدا می‌کند.
از ۳۱ مرداد تاکنون ۱۰ برنامه ریز و درشت در این حوزه صورت گرفته است. افزایش سقف تسهیلات نهضت ملی مسکن از ۵۵۰ به ۶۵۰ میلیون تومان، الحاق زمین برای طرح نهضت ملی مسکن در چهار شهر اصلی و ۱۴ شهر کمتر از ۵۰ هزار نفر، رفع نقص دست کم ۱۰۰۰ واحد مسکن مهر پردیس از جمله این اقدامات است. این واحدها در دولت قبل تحویل داده شده بود؛ اما طبق گفته متقاضیان دارای نقص بود. آمار نشان می‌دهد تعداد افتتاحات دارای نقص در شهر جدید پردیس به ۱۰ هزار واحد می‌رسد.
