رئیس بخش زلزله‌شناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی:یکی از بحران‌های زیست محیطی بسیار سخت و چالش برانگیز کنونی که به دلیل کاهش سطح آب‌های زیرزمینی در ایران با آن مواجه هستیم بحث فرونشست زمین است.
بیت‌الهی افزود: این پدیده از اوایل دهه ۵۰ خورشیدی مشاهده شده و از دهه ۷۰ با کاهش ناگهانی و شدید منابع آب زیرزمینی شدت گرفته است و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، عامل اصلی فرونشست زمین به شمار می‌آید.
علی بیت‌اللهی با بیان اینکه تاکنون نزدیک به ۱۴۰ میلیارد متر مکعب از منابع آب زیرزمینی کشور از دست رفته است، افزود: در سال‌های قبل به دلیل افزایش تعداد چاه‌های خارج از نظارت و عدم کنترل درست توسط مدیران دستگاه‌های ذی‌ربط، نسبت به ایجاد این چاه‌ها و با کاهش سطح آب زیرزمینی، و استفاده نادرست و خارج از عرف در ایجاد و بهره‌وری آنها، باعث فشرده شدن لایه‌های خاک و نشست زمین شده‌ایم و امروز تعداد چاه‌های ما به حدودا یک میلیون حلقه برآورد می‌شود که این تعداد بسیار بالایی است.
رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به گستردگی بحران فرونشست زمین، گفت: بر اساس داده‌های پردازش‌شده، تمامی استان‌های کشور با این بحران روبه‌رو هستند.
در بین تمام استان‌های درگیربا پدیده فرونشست، بیشترین وسعت فرونشست در استان کرمان گزارش شده است و استان‌های البرز، تهران، اصفهان، خراسان رضوی، فارس و حتی استان‌های پربارشی مانند گلستان و مازندران نیز از این پدیده در امان نبودند، تنها استان گیلان شدت کمتری از فرونشست را تجربه کرده است.
خطر فرونشست زمین در ۴۰۰ شهر ایران رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکزتحقیقات راه و شهرسازی هشدار داد که بیش از ۴۰۰ شهر ایران، از جمله کلان‌شهرهایی مانند تهران، اصفهان، مشهد و شیراز، در پهنه‌های پرخطر فرونشست زمین قرار دارند، همچنین علاوه بر این، خطوط جاده‌ای و ریلی، خطوط انتقال نفت و گاز، شریان‌های حیاتی برق و همچنین آثار تاریخی و فرهنگی کشور نیز در معرض آسیب جدی هستند.
راهکارهای کنترل فرونشست زمین
وی در خصوص راهکارهای مقابله با این بحران گفت: فرونشست زمین عمدتاً ناشی از برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی است و می‌توان با اجرای اقدامات زیر آن را کنترل کرد.
اصلاح روش‌های آبیاری: استفاده از تکنیک‌های مدرن برای کاهش هدر رفت آب.
مدیریت کشت محصولات کشاورزی: جایگزینی محصولات پرآب‌بر با محصولات کم‌آب‌بر.
تغذیه مصنوعی آبخوان‌ها: هدایت آب بارندگی‌ها به لایه‌های زیرزمینی در فصول غیر کشاورزی.
کنترل چاه‌های غیرمجاز: جلوگیری از برداشت غیرقانونی آب زیرزمینی.
بازنگری در مکان‌یابی صنایع آب‌بر: جلوگیری از احداث صنایع پرمصرف در مناطق کم‌آب.
