ویژگی‌های بازار مسکن در شروع سال 1404

میزان رشد قیمت مسکن در پایان سال 1403 در مقایسه با مدت مشابه در سال قبل از آن در حدود 18.2‌درصد است. «قیمت پیشنهادی» آپارتمان‌‌‌های میان متراژ در ابتدای فروردین سال گذشته به‌‌‌طور متوسط 84 میلیون تومان در هر مترمربع بوده است. این در حالی است که این رقم در ابتدای فروردین امسال به 99.3 میلیون تومان در مترمربع رسیده است. تورم نقطه‌‌‌ای مسکن در اسفند در مقایسه با بازدهی سالانه بازارها همچون پول (سپرده بانکی)، دلار، سکه و سهام کمترین نرخ را بعد از 6 سال به خود اختصاص داده است. همچنین در مقایسه با جهش قیمت مسکن سال‌های قبل، بیانگر «ثبات نسبی» این بازار در 1403 است. دلار در 1403 با بازدهی 57درصدی همراه بود و بورس که تقریبا در وضعیت رونق شکننده و ناپایدار قرار داشت بازدهی 25 درصدی را تجربه کرد. بازدهی بازار پول نیز به 24‌درصد رسید و سکه با 129‌درصد رشد بالاترین میزان بازدهی را به خود اختصاص داد. باوجود اینکه بازار مسکن در سال 1403 به‌‌‌ویژه در نیم‌سال اول در وضعیت «ثبات نسبی» قرار داشت و از میانه پاییز با تحرکاتی همراه بوده و از زمستان چرخشی در این بازار ایجاد شد، اما در اسفند با 5.1‌درصد رشد، شاهد «بیشترین رشد ماهانه و محسوس قیمت» بود. در اسفند وزن ریسک غیراقتصادی ناشی از تنش‌‌‌های جنگی که در اول سال تا اواخر تابستان سنگین ارزیابی می‌‌‌شد، کاهش یافت، در مقابل ریسک غیراقتصادی ترامپ که از سال 97 تا 1400 برقرار بود، مجددا فعال شد. به این ترتیب، علت این رشد چشمگیر در ماه پایانی در بازار مسکن مربوط به «تغییر جنس ریسک و در نتیجه تغییر جهت انتظارات در بازار ملک» در زمستان و به‌ویژه در اسفند است. در زمستان وزن ریسک «اثر ترامپ روی متغیرهای اقتصادی» و احتمال تکرار اتفاقات سال‌های 97 تا 99، در بازار معاملات مسکن به مراتب بیشتر شد و در مقابل، وزن ریسک «تنش نظامی» کاهش یافت. سال‌های 97 تا 99، ریسک ترامپ باعث جهش نرخ دلار، بروز نااطمینانی نسبت به آینده قیمت‌ها و در نتیجه افزایش خریدهای سرمایه‌‌‌ای ملک و جهش قیمت مسکن شد. طی سال‌های 97 تا 99 متوسط تورم مسکن بالای 60‌درصد بود. در 9 ماه ابتدای سال 1403، ریسک جنگ با تنش‌‌‌های منطقه‌‌‌ای، منجر به جدا شدن خط مسکن از دلار شد و در نتیجه به کاهش میل سرمایه‌گذاری در بازار ملک و مهار تورم مسکن منجر شد. کاهش ریسک غیراقتصادی و جاماندگی بازار مسکن از دلار منجر به کاهش خرید و ثبات قیمت‌ها و کنترل رشد قیمت شده بود، جاماندگی بازار مسکن از بازار دلار در طول سال 1403 باعث کاهش سرعت رشد قیمت مسکن نسبت به قیمت دلار شد و ریسک جنگ مهم‌ترین عامل در این جاماندگی بود. به این ترتیب برآیند این دو ریسک در طول سال 1403، در نهایت باعث رشد محدود قیمت مسکن در فاصله ابتدا تا انتهای سال شد.