وام مسکن
چند روز پیش، بانک عامل مسکن برای افزایش مطلوبیت وام مسکن جوانان، زمان بهره‌برداری از حساب مرتبط با این وام را کاهش داد که در ادامه، تأثیر آن بر جذابیت وام بررسی خواهد شد.
با این تغییرات، حداقل مدت انتظار استفاده از مزایای طرح برای صاحبان حساب‌های جدید صندوق پس‌انداز مسکن جوانان از ۵ سال به ۳ سال و حداکثر مدت انتظار از ۱۵ سال به ۱۰ سال کاهش یافته است.
نتیجه مطلوب‌سازی وام مسکن جوانان
با اصلاحات انجام شده در حساب پس‌انداز مسکن جوانان، افراد می‌توانند با سپرده‌گذاری ماهانه و حفظ آن در بازه زمانی ۱۰ ساله، در شهر تهران تا سقف ۳.۷ میلیارد تومان، در مراکز استان‌ها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت تا سقف ۳.۱۵ میلیارد تومان و در سایر شهرها تا ۲.۶ میلیارد تومان وام خرید مسکن بگیرند.
در این وضعیت، متقاضی در بازه زمانی ۱۰ ساله باید درمجموع ۳۳۶ میلیون تومان به‌صورت ماهانه سپرده‌گذاری کند و اقساط ماهانه از یک‌میلیون تومان در سال اول شروع می‌شود و به‌صورت پلکانی تا ۴.۶ میلیون تومان در سال دهم افزایش می‌یابد.
همچنین اگر متقاضی سپرده مورد نیاز را در بازه ۳ ساله واریز کند، در پایان سال سوم می‌تواند در شهر تهران ۱.۶ میلیارد تومان، در مراکز استان‌ها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت ۱.۴ میلیارد تومان و در سایر شهرها ۱.۲ میلیارد تومان وام خرید مسکن دریافت کند.
در این سناریو، متقاضی باید طی ۳۶ قسط ماهانه، درمجموع ۴۹۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در حساب خود سپرده کند و اقساط این سپرده‌گذاری برای سال اول ۱۱ میلیون‌و ۷۵۰ هزار تومان در ماه، برای سال دوم ۱۶ میلیون‌و ۴۵۰ هزار تومان در ماه و برای سال سوم ۲۱ میلیون‌و ۱۵۰ میلیون در ماه است.
پاشنه آشیل وام مسکن جوانان
در شرایط فعلی اقتصاد ایران، به‌واسطه تورم بالا، سپرده‌گذاری ریالی به‌خصوص در دوره بلندمدت و به‌طور خاص برای کسب امتیاز وام، منجر به سقوط ارزش سرمایه فرد می‌شود و وقتی این کار برای بالا بردن قدرت خرید مسکن باشد، به‌واسطه جهش‌های متوالی این کالا، عملا شانس بسیار کمی برای موفقیت در این رویکرد وجود دارد.
به‌عنوان‌مثال، در سال ۱۳۸۸ امکان خرید یک آپارتمان متوسط در شهر تهران با ۲۵۰ میلیون تومان سرمایه وجود داشت و امکان افتتاح حساب مسکن جوانان برای دریافت وام ۲۵۰ میلیون تومانی خرید مسکن در ۱۵ سال بعد یعنی ۱۴۰۳ برای افراد مهیا بود. حالا اما، جوانانی که بعد از ۱۵ سال سپرده‌گذاری در حساب جوانان موفق به دریافت تسهیلات خود شده‌اند، با کل مبلغ وام می‌تواند ۲.۷ مترمربع از همان آپارتمان را خریداری کنند!
این موضوع برای آغاز سپرده‌گذاری در حساب مسکن جوانان در سال‌جاری هم مصداق دارد؛ در شرایط فعلی، میانگین قیمت هر مترمربع زیربنای مسکونی در شهر تهران حدود ۹۰ میلیون تومان است و با وام ۳.۷ میلیارد تومانی مسکن جوانان (که قرار است ۱۰ سال دیگر پرداخت شود) به قیمت امروز می‌توان یک آپارتمان ۴۱ متری خرید، اما اگر متولیان حوزه مسکن در ۱۰ سال آینده مثل ۱۰ سال اخیر قادر به ساماندهی اوضاع نباشند و تحولات بازار مسکن همچنان در روند فعلی ادامه پیدا کند، کل وام ۳.۷ میلیارد تومانی مسکن جوانان در سال ۱۴۱۳ احتمالا قادر به تأمین مالی خرید بیش از ۴ متر آپارتمان نخواهد بود.
این موضوع در مورد وام ۳ ساله با سپرده‌گذاری ۴۹۳ میلیون‌و ۵۰۰ هزار تومان نیز صادق است و با احتساب اثر تورم ۳ سال آتی بر سپرده متقاضی و قدرت خرید وام ۱.۶ میلیارد تومانی مسکن جوانان، احتمالا عایدی چندانی نصیب او نخواهد شد.
