عدم حمایت از صنعتی سازی بعد از اتمام پروژه مسکن مهر باعث شد تا اکثر کارشناسان به این جمع بندی برسند که طولانی شدن مدت زمان ساخت باعث هدر رفتن سرمایه و افت کیفیت ساخت و ساز شود.
سنتی سازی یکی از چالش های صنعت ساختمان است و آنطور که گفته می شود قرار است در طول برنامه هفتم توسعه به موضوع صنعتی سازی توجه ویژه ای شود.
محمد مهدی حیدری رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی معتقد است که بر اساس برنامه هفتم توسعه سالانه باید ۱۵ درصد ساخت و سازهای کشور به روش صنعتی سازی انجام شود.
او با اشاره به اینکه 5 هزار واحد مسکونی را ارزیابی کرده و آنها را تقسیم بندی کرده و اسامی واحدهایی که نیازمند تخریب هستند به سازمان مدیریت بحران شهر تهران ارسال کرده ایم، می گوید: در ارزیابی جدیدی که از ۵ هزار واحد مسکونی صورت گرفته است تا ۱۵ درصد ساختمان ها باید تخریب شوند.
هر چند او معتقد است که برخی از بیمارستان ها نیز باید مقاوم سازی شوند و اگر اطلاعات جدیدی از اینکه آیا بیمارستان های تهران نیاز به تخریب دارند باید از سازمان مدیریت بحران جویا شوید.
متن کامل گفتگو با محمد مهدی حیدری رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی را با هم می خوانیم:
* طبق اظهارات رئیس جمهور مبنی بر رعایت برنامه هفتم توسعه آیا تاکیدی در این برنامه بر روی صنعتی سازی مسکن صورت گرفته است؟ آیا در برنامه هفتم توسعه تاکیداتی برای مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در این خصوص صورت گرفته است؟
در احکام مربوط به برنامه هفتم توسعه به طور مشخص آنچه که به عنوان مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ذکر نام شده است بند «ج» ماده ۵۲ قانون برنامه هفتم توسعه است که اعلام کرده است که می بایست وزارت راه و شهرسازی با همکاری وزارت کشور و شهرداری ها و سازمان آتش نشانی نسبت به ارزیابی ساختمان های دولتی از طریق مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی اقدام کند.
* بدین ترتیب و به طور مشخص از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در برنامه هفتم نام برده شده است؟
این موضوع به طور مشخص وظیفه ای است که بر عهده مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گمارده شده است. خوشبختانه مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در بند «ز» ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران چنین تکلیفی را داشتیم و این موضوع به طور مشخص در تهران در حال انجام است و عملیاتی می شود. یعنی ارزیابی ساختمان های حساس و مهم را در شهر تهران انجام می دهیم. این تجربه ما کمک می کند که بتوانیم بند «ج» ماده ۵۲ که اسکوپ آن کوچکتر از نسبت به بند «ز» ماده ۱۴ است را با کمک وزارت کشور و سازمان آتش نشانی و شهرداری این اقدام را انجام دهیم. به طور مشخص دستورالعمل و شیوه ارزیابی در حوزه سازه و حریق را در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی خلاصه سازی می کنند که آنرا در اختیار وزارت کشور و استانداری ها قرار دهیم. چرا که در بند «ج» به طور مشخص شهرها و مراکز استان ها ذکر شده است که در کلان شهرها و مراکز استان ها، ساختمان های دولتی را ارزیابی کنیم. این شیوه نامه و چک لیست ارزیابی بزودی در اختیار وزارت کشور و ابلاغ به استانداری ها قرار خواهد گرفت که استان ها بر اساس این چک لیست و این شیوه نامه ارزیابی ایمنی ساختمان های دولتی را انجام دهند.
* در مورد صنعتی سازی چطور؟ و اینکه آیا درصدی برای صنعتی سازی در نظر گرفته شده است؟
در بند دیگری که بند الف ماده ۵۵ است اشاراتی به صنعتی سازی دارد که باید سالانه ۱۵ درصد ساخت و ساز را به صورت صنعتی سازی انجام دهیم. آنچه که رسالت مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی است مشخص کردن صنعتی سازی و سیستم های صنعتی سازی یا پیش ساخته که می تواند به صورت اجزا یا یک سیستم کامل باشد. این اقدام از وظایف مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی است که در قالب تاییدیه فنی به اجزای یک سیستم یا سیستم کامل ارائه می دهد و برای این موضوع الزامات ساخت اتفاق می افتد و می تواند به عنوان جاری و ساری به عنوان یک روش صنعتی سازی یا پیش ساخته رخ دهد. در آخرین ویرایش کتاب فن آوری های نوین که سال گذشته منتشر شد تا پارسال هر آنچه که به عنوان صنعتی سازی و پیش ساختگی و الزامات ساخت بود در آن کتاب مشخص شد و در اختیار جامعه مهندسی کشور قرار گرفت.
* ساختمان های دولتی یا ساختمان های خصوصی، چند درصد ناایمن هستند؟ آیا گزارش جدیدی تهیه و منتشر شده است؟
تا الان بالغ بر نزدیک ۵۰۰۰ ساختمان در شهر تهران ارزیابی شده است و در چهار گروه A. B . C . D طبقه بندی شده اند. گروه اول که مشکلی ندارد و ساختمان پایدار است و استحکام بنا دارد. در گروه دوم یا همان گروه B از لحاظ مستندات و یا شناسنامه فنی یک سری نواقص داشته باشد و باید تکمیل شود و از لحاظ بنا مشکلی ندارد و باید برخی موارد فنی برطرف شود. گروه سوم یا همانا گروه C ساختمان هایی هستند که مشاور باید تهیه شود و برای اجرا طرح مقاوم سازی داده شود. گروه چهارم یا همانا گروه D ارزش مقاوم سازی ندارد. یعنی آن چنان هزینه مقاوم سازی برای این ساختمان ها زیاد است که ارزش مقاوم سازی ندارد و باید تخریب شود. این موارد در آن ۵ هزار ساختمان مشخص شده است و گزارش آن در اختیار سازمان مدیریت شهر تهران قرار گرفته است و آنها نیز از مبادی قانونی خود و با کمک دادستان این موضوعات را دنبال می کنند.
* چند درصد از ساختمان های تهران و یا ساختمان های دولتی جزو گروه D و C هستند؟
مشخصا در این گزارش موضوع ساختمان های دولتی را مطرح نکرده ایم. در کل ساختمان ها را ارزیابی کردیم که ساختمان هایی که مهم و حساس بودند و در غربالگری اولیه نیاز دیده شده است که در چک لیست ها بازدیدهای چشمی و فیزیکی رخ دهد. به هر حال ارزیابی ۵ هزار ساختمان انجام شده است و ۱۱ هزار ساختمان دیگر هم باید با همکاری و مشارکت سازمان مدیریت بحران انجام شود.
* نتیجه هم داده است؟
برخی از بیمارستان ها مجبور شدند که موضوع مقاوم سازی را در دستور کار قرار دهند. به طور مشخص تصور می کنم که بین ۱۰ تا ۱۵ درصد این ارزیابی ها به تخریب بیانجامد.
* هم ساختمان های دولتی و هم خصوصی؟
ساختمان هایی که مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی بررسی کرده است به طور مشخص ساختمان هایی بودند که در بند «ز» ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران در غربالگری اولیه به این نتیجه رسیدیم که باید مجددا ارزیابی شوند ۱۰ تا ۱۵ درصد این نوع ساختمان ها که نیاز به تخریب دارند و آنها را گزارش کرده و اعلام کرده ایم.
* بیمارستان هایی داریم که نیاز به تخریب داشته باشند؟
سازمان مدیریت بحران آمار آنرا به خوبی دارد و تمام اطلاعات را دارد.
